Bir Afrika ülkesini ziyaret etmeye karar verdiğiniz an itibariyle size diyorlar ki, aşı olacaksın!
Bu konuyu, “orada çok hastalık var, aşılan da aman enfekte olma” cinsinden öğüt-vari algılıyor insan başlangıçta ama işler daha ciddi ilerliyor.
Öncelikle, bir grup hastalığın, az bulunduğu ülkeden çok bulunduğu ülkeye doğru seyehat ediyorsan, vize almak üzere başvurduğun ülke senden, bir aşı belgesi talep ediyor. Bu belge, devletin sana resmi olarak verdiği, doktordan resmi damgalı bir “aşı sertifikası” Hangi ülkeye giderken ne aşısı olmak gerektiği bilgisi internetten kolayca bulunabiliyor.
İki tip aşı var her ülke için.
Bir “bu aşıyı olmazsan sana vize vermem” dedikleri aşılar; Gana özelinde, Sarıhumma ve Tifo. Devlete ait “Sahil ve Hudutlar Sağlık Müdürlüğü”nden telefonla randevu alıyorsunuz, o gün 2 aşıyı da yapıyorlar. Sarıhumma değil ama Tifo aşısı azıcık ateş ve ağrı yapıyor. Şirkette filan önemli bir işiniz varsa o güne aşı koymamanızı öneriririm. Aşıyı olduğum günün ertesi günü bir sunumum vardı benim, bütün gün kolumu kaldıramadığım için o sunumu hazırlamak eziyete dönmüştü.
Diğeri ise; kırsal alan gezeceksen bu aşıları olsan iyi edersin dedikleri, zorunlu olmayan grup. Benim projem tarımsal alan kapsadığı için ben bu grubun tamamını oldum. Bunlar da;
· Difteri, Tetenoz, Boğmaca, Polio (4’lü karma erişkin) Merak etmeyin bunlar çocukluğunuzda olduğunuz ama devam dozlarını yaptırmadığınız için koruyuculuğu düşmüş aşılar. Tek dozla hepsine karşı koruyuculuğunuz artıveriyor.
· Hepatit B (Bunu daha önce hiç olmadıysanız 3 doz olmak gerekiyor. Normalde 6 aylık bir süreç bunun tümünü yaptırmak ama, 1 ay içinde yapılabilen hızlı bir aşılama takvimi de vakti olmayanlar için süper çözüm. 0. 7. Ve 21. Günlerde 3 doz olduktan sonra 1. Senede bir doz daha hatırlatma aşısı oluyorsunuz)
· Hepatit A (Bu tek doz yapılan bir aşı, ben doğal bağışık olduğum için yaptırmadım)
· Meningokok menenjiti (Hacca gidenlere yapılan tek dozluk bir aşı, benim doktorum orta Afrika’da bulunan bir patojen olduğunu söyledi, bu aşıyı da –tek doz olarak- yaptırıyoruz. Ayın 12’sinde yapılacağı için henüz tecrübe etmedim)
**********
Aşı konusuna paralel bir sıtma ilacı gündemi var. Sıtma, Afrika’nın her yerinde çok yaygın görülen bir hastalık; sivrisinek ısırığıyla bulaşıyor. Henüz bir aşısı yok ama günde tek tablet alınan bir ilaçla, yüksek oranda koruma sağlanıyor. Tabi ilacı her gün almak gerektiğinden seyehat süresince kullanılacak dozun tamamını baştan temin etmek gerekiyor. İlacın henüz Türkiye’de ruhsatı da olmadığı için yurtdışından getirip ülkeye sokmak da mümkün olmadı. Tatilimi yurtdışına denk getirip bavulda taşıdım ben. Ama iyi haber var, bizim arkadaşlar bir ihaleden bahsediyorlar, Eylül’den itibaren Sahil ve Hudutlar Sağlık Müdürlüğünden alınabiliyor olacakmış.
**********
Bunların dışındaki ilaç ve medikal hazırlık kolay. Bir liste var doktor arkadaşlarım yazdılar; iki tip antibiyotik, yanık kremi, diyare için çözümler vs vs. Onları zamanı geldiğimde yazarım. Sanırım bavulda ilaçlar için önemli bir hacimsel alan ayırmam gerekecek.
